Windows kullanimi
ve ipuçlari
Windows işletim sistemi kullanımını kolaylaştırabilecek, hızlandırabilecek ve daha profesyonel kullanmanızı sağlayabilecek bazı bilgiler, ipuçları ve yöntemler:
Windows’un kelime anlamı “Pencereler”dir. Pencere denmesinin sebebi:
a) Tüm programlar pencere sistemi gibi çalışır.
b) Aynı anda birden fazla program kullanmaya izin verir. (Multi-tasking)
c) Grafik tabanlıdır, bu yüzden kullanımı kolaydır.
d) DOS komut ve programlarının hepsi Windows altında çalışır.
Geri Dönüşüm Kutusu, işe yaramayan klasörlerin bekleme salonudur.
· Geri Dönüşüm Kutusu’nda iken DELETE tuşuna bastığımız zaman Geri Dönüşüm Kutusu'’da hiçbirşey kalmaz.
· Delete ile bir programı sildiğimiz zaman Geri Dönüşüm Kutusu’na gider. Shift+Delete ile sildiğimiz zaman tamamen silinir.
Masaüstü: Sık kullanılan simgelerin bulunduğu yerdir.
· Ağ Komşuları: Veri, bilgi, dosya alışverişi.
· Başlat Menüsü, Windows’da iken bir programı başlatmak için kullanılır.
Başlat Menüsünü 3 yolla başlatabiliriz:
a) Fareyi tıklatarak,
b) Klavyeden Ctrl+ESC 'e basarak,
c) Klavyeden sola yada sağ alttaki windows logosuna basarak.
· Başlat Menüsü’nde
a) Programlar
b) Çalıştır
c) Yardım
d) Bul
e) Ayarlar
f) Bilgisayarı Kapat bulunur.
Fare Hareketleri
a) Sol tuş seçim yapmak için
b) Sol tuşuna iki kez tıklamak=Enter tuşu, yani giriş işlemleri
c) Sağ tuş, işleri kolay yoldan yapmak için kullanılır.
Yeni bir klasör oluşturmak için
a) Farenin Sağ Tuşu-Yeni-Klasör
b) Dosya-Yeni-Klasör
Bir Dosyanın ismini değiştirmek için
a) F2 tuşu
b) Dosya-Yeniden Adlandır
c) Sağ Tuş-Yeniden Adlandır
d) Seçili iken-Sol Tuş-Hafif tıklama
· Bilgisayar, aynı isimde bir klasör varken ikinci bir klasör oluşturmaz
· Bir yada daha dazla klasör veya dosya silmek için, seçim yaptıktan sonra;
a) Dosya-Sil
b) Delete tuşu
c) Sağ Tuş-Sil
d) Geri Dönüşüm Kutusuna taşıma işlemlerinden biri yapılır.
· Eğer bu işlemleri Shift tuşu ile birlikte yaparsak, Geri Dönüşüm Kutusu’na göndermeden tamamen siler.
Pencere işlemleri:
a) Küçültmek için, ekranın sağ üst köşesinde yer alan düğmelerden 1.sine,
b) Tam ekran yapmak için, ekranın sağ üst köşesinde yer alan düğmelerden 2.sine,
c) Tamamen kapatmak için, ekranın sağ üst köşesinde yer alan düğmelerden 3.süne yani ý düğmesine tıklamak yeterlidir.
· Klasör olanlar açık sarı renkte, olmayanlar ise dosyadır.
· Windows’ta dosya ve klasör seçerken, birden fazla dosya seçmek için Ctrl tuşuna basılı durumda tutup, istediğimiz dosyaları seçeriz. Dikkat edilmesi gereken bir konu, fareyle dosya seçerken, dosya üzerinde tıklama esnasında fareyi oynatmamaktır; Zira oynatırsak kopyalama yapılır.
· Boşluğa tıklayınca seçim iptal olur.
· Seçtiğimiz dosyaları bir klasöre kopyalamak için önce Düzen menüsünden Kopyalayı seçeriz. Daha sonra kopyalamak istediğimiz yere gidip, Düzen menüsünden Yapıştır’ı seçeriz. Veya Ctrl+C, Ctrl+V kısayol tuşlarını ya da Sağ Tuş-Kopyala, Sağ Tuş-Yapıştır kolaylıklarını kullanabiliriz.
· Bir önceki klasöre dönmek için Windows’ta BACKSPACE tuşu, DOS’da iken CD.. gerçekleştirir.
· Alt ile birlikte altı çizili menüye basınca, ilgili menü açılır. Mesela Alt+D, Dosya menüsünü, Alt+Z ise Düzen menüsünü açar.
· Bir dosya hakkında bilgi edinmek istiyorsak, Dosya menüsünden Özellikleri seçeriz veya dosya seçilip Alt+ENTER ya da Sağ Tuş-Özellikler işlemleri kullanılır.
· Ard arda girdiğimiz klasörlerin içinden çıkmak için Shift+Alt+F4 kullanılır. Bu işlem DOS’taki CD komutuna çok benzer.
Bazı işlemler menüleri kullanmadan yapmak da mümkündür. Bunlar;
a) F1: Yardım (Her zaman)
b) F2: Yeniden Adlandır (AD=2 harfli)
c) F3: Bul (BUL=3 harfli)
d) Alt+F4: Programdan çıkış veya pencereyi kapat.
e) Alt+TAB: Programlararası geçiş. (Seçenekleri sunarak)
f) Alt+ESC: Programlararası geçiş. (Pat diye)
g) Ctrl+ESC: Başlat menüsünü aç.
h) Ctrl+X: Kes. Taşımak için kullanılır. ("=Makasa çok benzediği için)
i) Ctrl+C: Kopyala. Kopyalama işlemi için kullanılır. (İngilizce COPY)
j) Ctrl+V: Yapıştır. Kesilen ya da kopyalanarak hafızaya alınan dosyanın ilgili yere gelmesini sağlar.
k) Shift+Delete: Tamamen siler.
Durum Çubuğu, durum hakkında bilgi verir. Kaç tane simgenin seçili olduğunu, harddiskte ne kadar boşluk olduğunu Durum Çubuğu sayesinde anlarız.
· Durum Çubuğu görünmüyorsa, Görünüm menüsünden Durum Çubuğu tıklanır.
Denetim Masası, ayarların yapıldığı yerdir.
· Denetim Masası’na şu yollardan girilebilir:
a) Bilgisayarım
b) Başlat-Ayarlar
c) Masaüstüne oluşturulan kısayoldan
d) Windows Gezgininden
e) Adres Çubuğundan
· Denetim Masası’nda şunlar bulunur:
a) Klavye
b) Fare
c) Yazıcı
d) Görüntü
e) Bölgesel Ayarlar
f) Yeni Donanım Ekle
g) Program Ekle/Kaldır
h) Tarih/Saat
i) Yazıtipleri
· Görüntü ile şu ayarlar yapılabilir:
a) Ekran Koruyucusu
* Ekran koruyucusunun görevi monitörü korumak, sabit görüntülerin ekranda iz bırakmasını önlemek ve bilgisayarın başından kalktığımızda başkalarının kullanmasını engellemektir.
* Ekran koruyucusu üzerinde değişiklik yapmak için Ayarlar düğmesine tıklarız.
* Ekran koruyucuya şifre vermek için Parola Korumalı yazısının yanındaki kutuya tıklarız. Parolayı iki kez yazarız.
* Ekran koruyucu şifresini iptal etmek için Parola Korumalı yazısının yanındaki işareti kaldırırız.
b) Masaüstü Duvar Kağıdı veya Deseni
* Kendi yaptığımız bir çizimi Masaüstü Duvar Kâğıdı haline getirmek için: Başlat-Programlar-Donatılar-Paint yolunu izledikten sonra çizimi yaparız. Kaydederiz. Daha sonra Dosya-Duvar Kağıdı Olarak Ayarla seçeneğine tıklarız.
c) Görünüm: Windows’un renklerini istediğimiz gibi değiştirebiliriz.
· Denetim Masası’nda ne yaparsak, yapalım Uygula demeyi unutmamalıyız.
· Fare ayarları Denetim Masası’ndan yapılır.
· Windows oyunlarını yüklemek için;
a) Denetim Masası-Program Ekle/Kaldır
b) Windows Kur
c) Programlar-Donatılar
d) Oyunların işaretlenmesi
e) Tamam.
· Aynı şekilde diğer Windows programlarını yüklemek için de benzeri bir yol izlenir.
· Açılış disketi (Sistem disketi) hazırlamak için Denetim Masası-Program Ekle/Kaldır-Başlangıç Disketi
· Windows programlarının yüklenebilmesi için harddiskte veya CD-ROM’da bulunması gerekir.
Yeni bir alet aldığımızda, yada varolan bir aletin çalışmaması durumunda yapılacaklar:
· Yeni bir ses kartı aldığımızda , kutusu içerisinde gelen CD'den gerekli dosyaları yüklememiz gerekir. (bazı marka ve modelleri Windows otomatik tanıyabilir, bu durumda gerekmez) Eğer CD yoksa, Denetim Masası-Yeni Donanım ekle kısmından girerek, marka ve modelini seçip ekleyebiliriz.
· Ekran kartı, TV kartı, yada diğer donanımlar içinde aynı yöntemi kullanırız.
Bu tür İşleri kolay yoldan yapmak için;
a) Bilgisayarım-Sağ Tuş-Özellikler (Denetim Masası-Sistem özelliklerini yapar) Sistem hakkında bilgi verir.
b) Masaüstü-Boşlukta iken-Sağ Tuş-Özellikler (Denetim Masası-Görüntü) Görüntü ile ilgili ayarların yapılacağı yer karşımıza çıkar.
c) Geri Dönüşüm Kutusu-Sağ Tuş-Özellikler. Geri Dönüşüm Kutusu’na ait özellikler karşıma çıkar.
d) Saat üzerinde Sağ Tuş-Tarih/Saat Ayarla. (Denetim Masası-Tarih/Saat) Tarih ve saat ile ilgili ayarların yapıldığı yer karşıma çıkar. Aynı işlem, saate çift tıklayarak da gerçekleşir.
e) TR üzerinde-Sağ Tuş-Özellikler. (Denetim Masası-Klavye) Klavye ile ilgili ayarların yapıldığı yer karşımıza çıkar.
f) Görev Çubuğu üzerinde-Sağ Tuş-Özellikler. (Başlat-Ayarlar-Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü) Görev Çubuğu ile ilgili ayarların yapıldığı yer karşımıza çıkar.
Windows Gezgini, Bilgisayarım’a çok benzer. Avantajları şunlardır;
a) Dizinleri bir ağaç şeklinde gösterir.
b) Aynı anda iki pencere birden açılır. (Bir yerden başka yere taşıma ve kopyalama yapmak çok kolaydır.)
· Başlat-Programlar menüsüne girmeden program çalıştırmak için "Çalıştır" kullanılır.
· Örneğin; Hesap makinesi programını çalıştırmak için: Başlat-Çalıştır bölümüneCalc yazılır.
Kısayol oluşturmak için:
· Sağ Tuş-Yeni-Kısayol-Gözat-İlgili Klasöre Gel-Çift tıkla-Dosyayı seç-Çift tıkla-İleri-İleri-Son.
Print Screen tuşunun görevi;
· DOS’tayken ekranı yazdırmak idi. Ancak Windows’ta, ekrandaki görüntünün fotoğrafını çekmek amacıyla kullanılır. Fotoğrafı çekilen görüntüyü, daha sonra Başlangıç/Donatılar/Paint programına gelerek Düzen-Yapıştır dersek, bu görüntüyü istediğimiz gibi kullanabiliriz. Böylesi resimleri kaydederken, jpg uzantısını seçersek, daha az yer harcamış oluruz.
Ctrl+Alt+Delete
· Bu tuş kombinasyonun görevi eskiden bilgisayarı kapatıp, yeniden açmak idi. Windows’ta ise kilitlenen ya da problem çıkaran program ya da pencerenin işine son vermektir. Ya da istifaya zorlamaktır. J
Disk Birleştiricisi
· Disk Birleştiricisi (Defragmentation) programına Başlat-Programlar-Donatılar-Sistem Araçları yolu izlenerek girilir. Görevi dağınık halde bulunan program parçalarını bir araya getirmektir.
Başlat menüsünde kendi klasör ya da simgemi görmek için;
a) Başlat-Ayarlar-Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü Programları
b) Başlat Menüsü Programları
c) Ekle-Eklemek için, Kaldır-Silmek için, Gelişmiş=Ekle+Kaldır olduğu için hep Gelişmiş kullanılır.
d) Sağ tarafta-Sağ Tuş-Yeni-Klasör, kendimize ait klasör oluşturmak için kullanılır.
d) Sağ tarafta iken Sağ tuş-Yeni-Kısayol
e) Gözat-Dosya Seç-Aç-İleri-Son.
· Bu geldiğimiz yerde Bilgisayarım ve Windows Gezgini’ndeki tüm kurallar aynen geçerlidir. Klasör oluşturma, dosya silme, kopyalama vb.
Örnek Soru ve Anlatımları
1. Yeni bir modem kartı aldığımız zaman Denetim Masası-Yeni Donanım Ekle mi kullanılır yoksa Denetim Masası-Modem mi kullanılır?
Her ikisi de kullanılabilir.
2. Yazıcı ile ilgili ayarlar nerelerden yapılabilir?
a) Denetim Masası-Yazıcılar
b) Başlat-Ayarlar-Yazıcılar
c) Bilgisayarım-Yazıcılar
3. Masaüstü duvar kağıdı nereden değiştirilebilir?
a) Bilgisayarım-Denetim Masası-Görüntü
b) Masaüstünde Boşlukta iken-Sağ Tuş-Özellikler
c) Başlat-Ayarlar-Denetim Masası-Görüntü
4. Alt+Z ile hangi menü gelir?
Düzen menüsü.
5. Simgeleri Düzenle seçeneğinde neler yoktur?
Ada Göre, Türe Göre, Tarihe Göre, Boyuta Göre, Otomatik dışındakiler yoktur.
6. Bir simgeyi çalıştırmak için ne yaparız?
Üzerine gelip, iki kere tıklarız.
7. Windows oyunları nasıl yüklenir?
Denetim Masası-Program Ekle/Kaldır-Windows Kur-Programlar-Donatılar-Oyun
8. Kendi yaptığımız çizimi masaüstüne görmek için ne yapmalıyım?
Paint’de iken Dosya-Duvar Kağıdı Olarak Ayarla
9. Windows’tan nasıl çıkarız?
a) Alt+F4
b) Başlat-Bilgisayarı Kapat
10. Hesap makinası çağırmanın kolay yolları nelerdir?
a) Başlat-Çalıştır-Calc
b) Masaüstündeyken, Sağ Tuş-Yeni-Kısayol: Gözat-Windows klasörüne geç. Calc dosyasına çift tıkla. İleri. Son. Kısayol oluştuktan sonra, fare ile simgeye çift tıkla
11. Paint’te iken Görünüm menüsünde neler vardır?
a) Durum Çubuğu
b) Araç kutusu
c) Renk Kutusu
12. Paint’te iken yanlışlıkla sildiğimiz görüntüyü eski haline nasıl getiririz?
a) Düzen-Geri Al
b) Ctrl+Z
13. Harddiske nasıl geçeriz?
Bilgisayarım-Harddisk C:
14. Dosya nasıl kopyalanır?
a) Önce dosya seçilir.
b) Düzen-Kopyala (=Ctrl+C, =Sağ Tuş-Kopyala)
c) Düzen-Yapıştır (=Ctrl+V, Sağ Tuş-Yapıştır)
15. Dosya kopyalamanın kolay yolu nedir?
Ctrl tuşu ile birlikte, farenin sol tuşu ile sürüklemek.
16. Dosya nasıl taşınır?
a) Önce dosya seçilir.
b) Düzen-Kes(=Ctrl+X, =Sağ Tuş-Kes)
c) Düzen-Yapıştır (=Ctrl+V, Sağ Tuş-Yapıştır)
17. Dosya taşımanın kolay yolu nedir?
Farenin sol tuşu ile sürüklemek.
18. Dosya kaç yolla silinir?
a) Delete
b) Dosya-Sil
c) Sağ Tuş-Sil
d) Geri Dönüşüm Kutusuna taşı
19. Dosyayı tamamen silmek için kaç yol vardır?
a) Shift+Delete
b) Shift+Dosya-Sil
c) Shift+Sağ Tuş-Sil
d) Shift+Geri Dönüşüm Kutusuna taşı
e) Geri Dönüşüm Kutusu’nda iken, Dosya-Sil, Delete tuşu, Sağ Tuş-Sil veya tüm dosyaları silmek için Dosya-Geri Dönüşüm Kutusu’nu boşalt.
20. Simgeler kaç şekilde görülür?
a) Büyük
b) Küçük
c) Liste
d) Ayrıntılar
e) Küçük resim
21. Simgeler kaç kritere göre düzenlenebilir?
a) Ada Göre
b) Tarihe Göre
c) Boyuta göre
d) Türe Göre
e) Otomatik
22. Bir üst düzey veya klasöre nasıl geçebiliriz?
Backspace tuşu ile.
23. Denetim Masası nedir? Nasıl ulaşılır?
Bilgisayardaki tüm ayarların yapıldığı yerdir.
a) Bilgisayarım
b) Başlat-Ayarlar
24. Arkaplan nasıl değiştirilir?
a) Denetim Masası-Görüntü-Artalan
b) Masaüstü boşlukta iken-Sağ Tuş-Özellikler
25. Ekran koruyucu nedir? Nasıl değiştirilir?
Bilgisayar çalışmadığı zaman monitörü korumak için ve bilgisayarın başından kalktığımızda gelip, başkalarının bizim özel çalışmalarımızla uğraşmasını engellemek için yapılmış özel programlardır. Değiştirmek için;
a) Denetim Masası-Görüntü-Ekran Koruyucu
b) Masaüstü boşlukta iken-Sağ Tuş-Özellikler
26. Fare Çift Tıklama Hızı nereden ayarlanır?
Denetim Masası-Fare-Çift Tıklama Hızı
27. Fare imleci nereden değiştirilir? Eski haline nasıl getirilir?
a) Denetim Masası-Fare-İşaretçiler. (Buraya geldikten sonra Gözat deriz)
b) Denetim Masası-Fare-İşaretçiler. Fare imlecinin üzerinde iken Varsayılanı Kullan düğmesine tıklarız.
28. DOS’taki FORMAT A: /S komutunun Windows’taki karşılığı nedir?
Denetim Masası-Program Ekle/Kaldır-Başlangıç Disketi
29. Tarih/Saat biçimi nereden değiştirilir?
Denetim Masası-Bölgesel Ayarlar. Biçim dediği için cevap Tarih/Saat değildir.
30. Donatılarda neler bulunur?
Oyunlar, Sistem Araçları, Paint, Wordpad, Not Defteri, Hesap Makinesi.
31. MS-DOS’u Windows penceresi şeklinde görmek için ne yaparız?
Programlar-MS DOS Komut İstemi ile girilen MS-DOS’u Windows penceresi şeklinde görmek için Alt+ENTER kullanılır
|
