Bir CAD yazılımı, az önce yalnızca birkaçını saydığımız çok sayıda işlemi, bir arayüz(interface) ile tasarımcı için kullanışlı hale getirerek, bilgisayar uzmanı olmasına gerekkalmadan tasarım eylemini bilgisayar üzerinde yapabilmesini sağlar.Zaman içinde CAD kavramının içeriği zenginleşerek kendisi için bir araç gibi görülmeyebaşlandı. Bu kavram kargaşası giderek insanların gözünde CAD’i ana işlevindenuzaklaştırarak yalnızca çizim yaptırıcı, çizimin kalitesini yükseltici, çizim hızlandırıcı bir araç haline getirdi. CAD’in böylesine becerileri olduğu kesinlikle doğrudur. Ancak CAD’inyalnızca bir çizim aracı olarak sınırlandırılması, kavramın içindeki bilgisayarı dışlamaktadırCad çizimlerinin kusursuz hatta mükemmel olduğu elle çizim ve tasarımın artık tarihekarıştığı yönündeki inanışların, daha doğrusu önyargıların ciddiye alınmaması gerekir.Tasarımcının kişisel yeteneği ötesinde bazı artılar aramak yersizdir. Cad beceriksizlikten,bilgisizlikten, umursamazlıktan ve dikkatsizlikten oluşacak hataları düzeltmek gibi bir misyonüstlenmez. Bilgisayar destekli tasarım, T-cetvelinin, gönyenin, çizim masasının, kağıdınve kurşun kalemin yerine bilgisayar ekranını, mouse’u çiziciyi koymakla sınırlı bir eylemolsaydı, tasarımcının da metamorfoza uğrayarak bilgisayarın merkezi işlem birimi (CPU) ilekamera alaşımı bir sayısallaştırıcı biçimi olması gerekirdi. Tasarım, bünyesi içinde çizimyapma eyleminin yalnızca sınırlı bir bölümünü oluşturduğu, çok farklı bilgilerindüğümlendiği bir girdiler yumağıdır. Çizim ise bir haberleşme aracıdır. Doğru çizim doğrubilgiyi iletir; bilgi yanlışsa bilgisayarda çizilmesinin hiçbir anlamı yoktur.CAD yalnızca bir çizim aracı değildir. Ne zamanki tasarımcı çizim sürecindekazandıklarını, tasarımını geliştirmek için yararlı girdilere çevirebilir ve bilgisayarın veribiriktirme/sıralama, hesaplama, programlanabilme, görselleştirme yeteneklerinden yeterinceyararlanabilir, işte o zaman bilgisayar ortamında çalışmak onun için gerçek anlamda verimliolacaktır. Tasarımın bittiği zaman nasıl bir ürün ortaya çıkaracağını, belkide ürünün nasılçalışacağını önceden görüp ona göre tasarımını geliştirebilen kişi CAD’denyararlanabilecektir. O, bilgisayardan gerçek desteği alabilecek, özetle Bilgisayar DestekliTasarım eylemini yapabilecektir.CAD öncelikle bir süreçtir de. Bu süreç yalnızca kişilerin eylemleri üzerinde değil,tasarım kuruluşlarının yeniden yapılandırılması açısından da ciddiyetle üzerinde durulmasıgereken bir konudur. Portland State University (ABD) CAD danışmanı Tuğrul Daim’e göre:“Firma içinde CAD organizasyonu, CAD teknolojisinin başarıya ulaşabilmesi için çokönemlidir. CAD sistemine parti parti geçmek, alışma döneminin daha az hırçın geçmesinisağlayacaktır. Örneğin teknik çizim bölümünde CAD’e geçiş varsa, resim masaları hemenkaldırılmamalıdır. CAD ilk önce kendi başına bir bölüm olmalı, daha sonra mühendislik,üretim ve teknik çizim gibi bölümlere entegre olmalıdır. Unutulmamalıdır ki, CAD yalnızcaçizim amaçlı bir teknoloji değildir.” Tuğrul Daim aynı makalesinde CAD in insani yönlerinede kısa ve öz olarak değiniyor: “CAD teknolojisinin edinilmesinde unutulmaması gerekenen önemli unsur insandır, çünkü onu kullanacak olan insandır. CAD’İ kullanacak olanlarınyada CAD eğitimi alacak olanların seçiminde kullanılan çeşitli yöntemler vardır. Bir yaklaşımdeneyimli mühendislerin tercih edilmesini savunurken, bir diğer yaklaşım genç vemotivasyonu yüksek olanların tercihini önermektedir. Deneyimli olanlar deneyimlerinikullanıp, firmanın CAD teknolojisinden yararlanma oranını artıracaktır. Fakat bunun yanı sıra

genç ve motivasyonu yüksek grup CAD’İ kısa sürede öğrenip değişik uygulamalarını

keşfedecektir. Görüldüğü gibi her iki yaklaşımının da olumlu yönleri vardır. Bu iki

yaklaşımın karışı bir yaklaşım kullanmak belkide en iyisi olacaktır.”

Bir tasarımcının başarısı büyük ölçüde tasarımının inandırıcılığına bağlıdır. Bunun için iki

önemli kriterimiz var:

1. Doğru tasarım: çizim hesap maliyet,

2. İyi sunulmuş tasarım: renk malzeme ve bakış açısı seçimi vs.

Her iki inandırma kriterini yerine getirmede de CAD en büyük yardımcımız olacaktır.

Doğru çizimde, hesaplamada, görselleştirmede ve daha pek çok konuda ondanyararlanabiliyoruz. CAD bize geleneksel tasarımın veremediği bir çok olanağı veriyor,örneğin 3 boyutlu çalışma olanağı. Oysa bilgisayar ekranında, aynen kağıt üzerinde olduğugibi her şeyi 2 boyutlu görüyoruz denilebilir ve doğrudur ve 3-D çalışmak hiç de doğal bireylem değildir. 3 boyutlu bir nesneyi 2 boyutlu tasarım ortamında temsil etmek kolay değil,doğal da değil. Ancak bir miktar çabayla, tasarımımızı 3 boyut içinde doğal bir eylem gibisunabiliriz. İşte bu çabanın büyük bir kısmını CAD yardımıyla gerçekleştirebiliriz. Bilgisayarekranında sanal bir 3 boyutlu uzay gerçekliğini elde edip nesnelerimizi oluşturabiliriz. Çünkükağıtta asla elde edemeyeceğimiz 3 boyutlu uzayın temsili ortamına sahibiz..

 

1.2 Sıklıkla Kullanılan CAD Programları

 

Arkitera isimli internet sitesinin yaptığı ankette 2164 kişiye hangi CAD programını

kullanıyorsunuz sorusu sorulmuş.Anket ve cevapları için

8

 

1.3 2D ,3D, Parametrik Tasarım

 

D harfi ingilizce dimension ( boyut ) kelimesinden gelmektedir. Bu durumda 2D iki

boyutlu, 3D ise üç boyutlu anlamındadır. İnsanoğlu, gerçek dünyada her şeyi üç boyutlualgılar; buna karşılık bir fikri projelendirirken teknik resim kurallarını kullanmak sureti ilealgıladıklarını 2D olarak kağıda çizer. Genellikle 3D, canlandırma ve sanal gerçeklik hissivermek için kullanılır, örneğin bir mimar, tasarımını alıcıya gösterirken 3D çizimkullanabilir.Parametrik tasarım ise, aynı konstrüksüyonların farklı veriler için tasarlanmasıdır ve sonyıllarda önemi gittikçe artmaktadır.Örneğin bir kiriş detayı farklı veriler için aynı kurallaruygulanarak çizilmektedir.Kirişin, donatı sayısı , donatı uzunluğu vs. değişmekle birlikte,aslında çizim tekniği hiç değişmemektedir.AutoCAD, 2D-3D çizime ve AutoLisp ve VisualBasic dillerini kullarak parametrik tasarıma olanak sunmaktadır.

2. Görüntü Kontrolleri

2.1 Daha Önceden Hazırlanmış çizim dosyasını açmak

Standart Araç Çubuğu

Command: Open

File Menüsü:Open

Daha önceden hazırlanmış bir çizimi ekrana getirmek için kullanılan komut OPEN’dır.Bukomut uygulandığında ekran gelen dialog kutusundan açılmak istenen dosya seçilir ve openbutonuna basılır.

 

2.2 Ekrandaki Görüntüyü Büyütmek/Küçültmek

 

Standart Araç Çubuğu

Command: Zoom, Z

View Menüsü: Zoom

[All/Center/Dynamic/Extents/Previous/Scale/Window] <real time>:

Zoom komutu yardımıyla, ekrandaki çizim istenilen oranda büyültülüp küçültülebilir,

fakat çizimin gerçek büyüklüğünde herhangi bir değişiklik olmamaktadır.

Real time(5): Bu seçenek ile etkileşimli bir büyütme/küçültme yapılabilmektedir.

All(2): Çizimi, limits komutu ile tanımlanmış sınırlar içinde ekranda gösterir.Limits

komutu ilerliyen konularda anlatılacaktır.

Center(0): Bu seçenek ile, ekranda işaretlenecek nokta merkez olacak şeklide, görüntüekran getirilir.

Dynamic(0): Tüm çizim ekrana getrildikten sonra içinden istenilen ayrıtıyı seçmeye

imkan tanıyan bir seçenektir.Çizim sınırları mavi renkli bir kutu bir önceki ekran görüntüsüise yeşil renkli bir kutu ile ifade edilir. İçine X işareti bulunan ve mouse ile kontrol edilebilen

seçme penceresi, mouse’un sol tuşuna baıldığında içinde -> işareti olan bir kutu haline

gelir.Mouse ile pencere boyutu ayarlanıp sol tuşa basılarak boyut sabitlenir ve enter tuşunabasılır.Extends(5): Çizim sınırlarına bakılmadan, tüm nesneleri ekrana sığdırır.

Previous(5): Bir önceki görüntüye döner.

 

10

 

Scale(0): Bir katsayı yardımıyla ekrandaki görüntünün büyütülmesi veya küçültülmesi

sağlanır.Mesala katsayı 3 ise görüntü 3 kat büyüyecektir.

Window(5): Çizim üzerinde mouse ile pencere içinde seçilmek suretiyle gösterilen alanı

büyütür.Yukarıda anlatılan komutlar’a Zoom Araç Çubuğundan’da ulaşılabilir.Zoom araççubuğunu veya herhangi bir araç çubuğunun açılıp kapanması için aşağıdaki adımlar izlenir.

• View Menüsünden Toolbars’ı seçin.

• ToolBars çerçevesinde en altta bulunan Zoom onay kutusunu işaretleyin.

 

2.3 Görüntü Kaydırma

 

Standart Araç Çubuğu

Command: Pan, P

View Menüsü: Pan

Pan ekrandaki görüntüyü istenilen yönde kaydırmak için kullanılan bir komuttur.Böylece

çizimin herhangi bir bölgesine rahatlıkla gidilebilir.Çizimin gerçek büyüklüğünde herhangi

bir değişiklik olmamaktadır.

 

2.4 Kuşbakışı Görünüm

 

Command: dsviewerView Menüsü: Aerial View

Kuşbakışı görünüm ile zoom ve pan komutları hızlı bir şekilde yapılabilmektedir.

Kullanıcı mouse’u kaydırmak sureti ile çizim üstünde gezinir, bu işlem pan komutuna karşılık

gelmektedir. Mouse kuşbakışı çizim penceresinde tıklanınca ise açılan diktörtgeni büyüterek

çizime yaklaşma ve uzaklaşma sağlanır.

 

2.5 Görüntü Çözünürlüğü

 

Command: viewres

AutoCad’de bazen çember,elips ve spline gibi eğrilerin tam yuvarlak olarak değil de çokkenarlı polygonlar gibi göründüğü durumlarda kullanılır. Bu işlem görüntü çözünürlüğünüartırmak için kullanılır.

 

11

 

 3. Düzenleme Komutları

 

AutoCAD’de düzenleme komutları, çizilmiş nesneler üzerinde nesnelerin özellikleriyle

ilgili işlemler yapılmasını sağlar.Bu işlemler silme,kopyalama, taşıma, vs gibi işlemlerdir.

Düzenleme işlemlerinin hemen hemen hepsi modify araç çubuğunda veya modify menüsünde bulunur.

 

3.1 Nesne seçme yöntemleri

 

Düzenleme komutlarından birine basıldığında, düzenleme yapılmak istenen objelerin

seçilmesi istenir (command:select object: ). Seçim tercihlerini belirtmek için sadece komut

satırı kullanılır. Seçme işlemi aşağıda anlatılan şekillerde yapılabilir.

All(5): Tüm çizim nesnelerini seçmek için kullanılır.

Window-W(5): Pencere içine tamamen girmiş nesnelerin seçimi için kullanılır.

12

 

WPolygon-WP(3): Mouse ile oluşturulan çokgen pencerenin içinde kalan nesneleri

seçmek için kullanılır.

CPolygon-CP(3): Mouse ile oluşturulan çokgen pencerenin içinde kalan ve pencereye

temas eden nesneleri seçmek için kullanılır.

Fence-F(5): Seçim çizgisine temas eden tüm nesneleri seçer.

Remove -R(5): Seçilmiş nesne gurubundan istenilenlerin seçimini iptal etmek için

kullanılır.

Kendiniz deneyin :

• Düzenleme komutlarından birine basarak veya basmadan

• Seçim penceresini soldan sağa açarak nesneleri seçin.

• Seçim penceresini sağdan sola açarak nesneleri seçin.

 

13

 

 

3.2 Çizim yardımcıları

 

Nesneler çizilirken veya düzenlenirken özel bazı noktaların yakalanması istenebilir.Bu

işlem “Object Snap” olarak bilinir. Nesne yaklama komutlarının aktif hale gelmesi isteniyorsa

“shift + sağ mouse” basılmalıdır.

EndPoint(5): Son noktayı yaklar

MidPoint(5): Orta noktayı yakalar

Center(5): Merkez noktayı yakalar

Node(0): Point komutu ile çizilmiş nesneleri yakalar.

Quadrant(3): Bir çember veya yayın 0,90,180,270 noktalarını yaklar

Intersection(5): Kesişim noktası yaklar.

Tangent(3): Bir çember veya yaya teğet noktalarından en yakınını yaklar.

Perpendicular(3): Çizgi veya çembere dik noktayı yaklar.

Nearest(3): Bir nesnenin işaretleyiciye en yakın noktasının yakalamak için kullanılır.

F3 fonksiyon tuşu “object snap” komutlarını açıp kapatır.

F8 fonksiyon tuşu “T Cetveli modunu” komutlarını açıp kapatır.

 

14

 

3.3 Nesne Düzenleme Komutları

3.3.1 Silme

 

Nesne(ler) silmek için kullanılan bir komuttur.

Modify Araç Çubuğu

Command: Erase

Modify Menüsü: Erase

 

3.3.2 Undo/Redo

 

Yapılan işlemi geri/ileri almak için kullanılır. Geri alma işlemi dosyanın son kaydedildiği

yere kadar devam eder.

Standart Araç Çubuğu

Command: undo/redo

Edit Menüsü: Undo/Redo

 

3.3.3 Kopyalama

 

Bir veya birden fazla şekli kopyalamak için Copy komutu kullanılır.

Modify Araç Çubuğu

Command: copy

Modify Menüsü: Copy

 

3.3.4 Simetrik Alma

 

Seçilmiş nesne(ler) nin bir eksene göre simetriklerinin alınması işlemi Mirror komutu ile

yapılır.Yazıların simetrisi alınırken mirrtext özelliği 0 verilmelidir.

Modify Araç Çubuğu

Command: copy

Modify Menüsü: Copy

 

3.3.5 Dizi şeklinde çoğaltma

 

Array seçilen nesnelerin istenilen sayıda diktörtgen veya dairesel bir yörünge etrafında

çoğaltılmasını sağlayan bir komuttur.

Modify Araç Çubuğu

Command: array

Modify Menüsü: Array

 

15

 

3.3.6 Taşıma

 

Bir veya birden fazla nesneyi bulundukları yerden başka bir yere taşıma amacıyla Move

komutu kullanılır.

Modify Araç Çubuğu

Command: move

Modify Menüsü: Move

 

3.3.7 Döndürme

 

Rotate komutu ile seçilen nesneler belirli bir referansa göre döndürülür.

Modify Araç Çubuğu

Command: rotate

Modify Menüsü: Rotate

 

3.3.8 Uzatma/Kısaltma

 

İstenilen bir nesnenin belirlenen bir bölgesini uzatamak/kısaltmak için kullanılır.Crossing tipi

seçim kullanılmalıdır.

Modify Araç Çubuğu

Command: stretch

Modify Menüsü: Stretch

 

3.3.9 Budama

 

Trim seçilecek nesneleri,seçilmiş bir sınıra kadar budamaya yarayan bir komuttur

Modify Araç Çubuğu

Command: trim

Modify Menüsü: trim

 

3.3.10 Uzatma

 

Extend bir nesneyi diğer bir nesneye temas ettirmek için kullanılan bir komuttur.

Modify Araç Çubuğu

Command: extend

Modify Menüsü: extend

 

3.3.11 Koparma

 

Break bir nesnenin belirli bir kısımdan nesneyi iki parçaya ayırmaya yarıyan bir komuttur.

Modify Araç Çubuğu

Command: break

Modify Menüsü: break

 

16

 

 3.3.12 Köşe Kırma

 

Chamfer kesişen veya kesişme ihtimali olan iki doğruyu kesiştirmeye yarar kesişen köşede

pah’da kırılabilir.

Modify Araç Çubuğu

Command: Champer Modify Menüsü: Champer

 

3.3.13 Köşe Yuvarlatma

 

Chamder kesişen veya kesişme ihtimali olan iki doğruyu kesiştirmeye yarar kesişen köşede

yuvarlatılabilir.

Modify Araç Çubuğu

Command: Fillet

Modify Menüsü: Fillet

 

3.3.14 Nesne özelliklerini kopyalama

 

Var olan bir nesnenin renk,çizgi tipi gibi özelliklerini diğer bir nesneye kopyalar.

Standart Araç Çubuğu

Command: matchprop yok

 

3.3.15 Nesnenin Pareleli

 

Offset bir nesnenin kendisinden belirli bir uzaklıkta ve parelel olarak aynısının çizilmesini

sağlayan bir komuttur.

Modify Araç Çubuğu

Command: Offset

Modify Menüsü: Offset

 

3.3.16 Ölçeklendirme

 

Seçilen nesneleri x ve y eksenine göre yeniden ölçekler.

Modify Araç Çubuğu

Command: Scale

Modify Menüsü: Scale

 

17

 

4. Katmanlar/Renkler/Çizgiler

 

Katmanlar(layer) birbiriyle ilgili şekilleri guruplamak için kullanılır. Katmanlar üst üste

konmuş, her birinde çizimin farklı öğeleri bulunan saydam kağıtlar olarak düşünülebilir.Her

bir katmanlar’a ait özellikler aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Adı

• Renk

• Çizgi tipi

• Durumları

Katmanlar ile ilgili araç çubuğu “Object Properties” aşağıda görülmektedir.

Yukarıdaki araç çubuğu incelenecek olursa;

•

Seçilen nesnenin, kullandığı katmanı’ı aktif katman yapar.

•

Katman dialog penceresini açar.

•

Katmanları seçilme sırasına göre geri alır.

•

Katman özelliklerine hızlı erişimi sağlar

•

Seçili katmanın rengini belirler

•

Seçili katman’a çizgi tipini atar

•

Seçili katman’a çizgi kalınlığı atar

imo izmir şubesi autocad ders notları

18

 

Yukarıda, katman dialog kutusu görülmektedir. Tümkatmanlar bu dialog kutusu ile

ayrıntılı olarak yönetilebilir.

New: Projeye yeni bir katman eklemek için kullanılır.

Current: Seçilen katman’ı aktif katman yapar.

Delete: Seçilen katman(lar)ı siler.

Show/Hide Details: Seçilen katman(lar) ile ilgili detayları gizler/gösterir.Katman detayları

kullanılarak katman ismi vs değiştirilebilir.

Katmanların açılıp / kapanması : Katmanın görünürlüğünü/görünmezliğini yönetir.

Katmanların dondurulup/çözülmesi : Çizim elemanlarının yeniden türetilmesi sırasında

dondurulan katman’daki çizim elemanları yeniden türetilmezler Bu da ZOOM,PAN gibi

işlemlerin hızlanmasında yol açacaktır.

 

 

 Katmanların kitlenmesi / açılması

 

: Kitlenen çizim elemanları üzerinde hiç bir

değişiklik yapılamaz.

Katmanlara renk atanması

: Açılan dialog kutusundan istenilen renk seçilir

Katmanlara çizgi tipi atanması

: Açılan dialog kutusundan istenilen çizgi tipi

seçilir.Çizgi tipleri eğer yeterli değilse LOAD butonu ile yeni çizgi tipleri yüklenebilir.

Katmanlara çizgi kalınlığı atanması

Açılan dialog kutusundan istenilen çizgi

kalınlığı seçilir.

 

20

 

5. Çizim Komutları

 

AutoCAD’de 2D çizim komutlarının bir çoğu “Draw“ araç çubuğunda toplanmıştır.Çizim

yapmak için, diğer komut guruplarında(Görüntüleme,Düzenleme..) olduğu gibi komut satırı

kullanıcının en önemli yardımcısıdır. Draw araç çubuğu aşağıda gösterildiği gibidir.

AutoCAD’de nokta koordinatları belirleme yöntemleri;

• Mutlak koordinat : Bu yöntemle bir noktanın konumu x,y değerleri verilerek belirlenir

• İzafi koordinat : Birbirini takip eden noktaların bir önceki noktaya göre koordinatı

verilir. @ işareti bir önceki noktanın (0,0) olarak kabul edileceğini belirtir.

• Polar koordinat : 2. noktanın birinci noktaya olan koordinatıdır

@ aradaki_uzaklık < doğrunun x ekseni ile yaptığı açı

şeklinde ifade edilir.

Alttaki iki örnek arasındaki fark nedir?

Command: l LINE Specify first point: 0,0

Specify next point or [Undo]: 50,50

Specify next point or [Undo]: 50,50

Command: l LINE Specify first point: 0,0

Specify next point or [Undo]: 50,50

Specify next point or [Undo]: @50,50

 

5.1 Çizgi çizmek

 

Line komutu “doğru” çizmek için kullanılır. Bu komut ile birden fazla doğru çizilebilir.

Draw tool bar

Command : Line

Draw menü - Line

Close paremetresi ile çizim bir polygon olacak şekilde tamamlanır.

Undo çizilen son doruyu geri alır.

 

 

 

 5.2 Sonsuz çizgi

 

Ray veya Xline komutu ile sonsuz uzunlukta çizgiler çizilir. Genelde referans gerektiren

çizimlerde kullanılır.

Draw tool bar

Command : Xline

Draw menü - Ray

 

5.3 Çoklu parelel çizgi

 

MLINE çoklu parelel çizgiler oluşturmak için kullanılır.MLINE ile çizime başlamadan önce

gerekli çizim ayarlamalarının yapılması gerekir.MLINE ile çizilen çizgiler “block” özelliğine

sahiptirler.

Draw tool bar

Command : mline

Draw menü - MultiLine

Justification: Çoklu çizginin seçilen noktaya, hangi noktadan oturacağını belirler.

Top,Zero,Buttom seçeneklerinden biri seçilir.

Scale: Çoklu çizginin kalınlık ölçeğini ayarlamak için kullanılır.Varsayılan değer 1.00’dır.

 

5.4 Daire

 

Circle çember çizmek için kullanılır. Yaygın olarak “Diameter” verilerek çember çizimi

kullanılır.

Draw tool bar

Command : Circle

Draw menü - Circle

 

5.5 Yazı Yazma/Düzenleme

 

AutoCAD’de yazı yazmak için bir çok seçenek bunlardan en çok kullanılanları;

Dtext(5): En yaygın yazı yazma komutlarından birisidir.Ekrana yazılan yazı dinamik olarak

görülebilir.

Mtext(4): Dialog kutusu yardımıyla yazı yazmayı sağlar, genelde çok satıra sahip yazılar bu

komut ile yazılabilir.

DDEdit(5): Yazıların içeriklerini ve özelliklerini değiştirmeye yarar.

*Deneyin : Yazıların üstü çift tıklayın.

Draw tool bar

Command : Mtext

Draw menü - Mtext

 

22

 

 

 5.6 Nesneleri bloklama/bloklu nesneleri ayırma

 

AutoCAD, ilerki konularda ayrıntılı olarak anlatılacağı gibi kademeli bloklama

mekanizmasını desteklemektedir.

Nesnelerin bloklanması için;

• Nesneleri seçin

• Mouse sağ tıklayın “copy” seçeneğini seçin

• Çizim ekranın istediğiniz yerinde, mouse sağ tıkayın ve “paste as block“ komutunu

seçin

• Bloklu nesnelerin ayrştırılması için explode komutunu kullanın

*Deneyin; ornek3’u acın aksları “copy” yapın ornek4’e “paste as block“ yapın

 

5.7 Tarama

 

Belli bir kapalı alanı bir desen ile taramak için kullanılır.

Draw tool bar

Command : BHatch

Draw menü - Hatch

 

23

 

Type: Desen olarak AutoCAD tarafından tanımlanmış desenler(predefined)yanında

kullanıcı tarafından tanımlanan (user-defined) desenlerde kullanılabilir.

Swatch: Desenin ön görünümüdür

Angle,space: desenin açısını, desen çizgileri arasındaki mesafeyi belirtir.

Pick points,select objetcts: Taranacak kapalı alan(lar) seçimi için kullanılır.

 

5.8 Sürekli çizgi

 

Pline(PolyLine) ile birbiri ardına birçok doğru/yay çizmek mümkündür. PolyLine’ı

oluşturan tüm çizgiler tek bir nesne olarak kabul edilirler.

Draw tool bar

Command : PLINE

Draw menü - PolyLine

 

5.9 Çokgen

 

Polygon 3 ile 1024 arasında kenarı olan çokgenleri çizmek için kullanılır.

Bu komut verildiğinde AutoCAD sizden kenar sayısını isteyecektir.Ardınan çokgenin

yerleşeceği koordinat verilir.

*Kendiniz deneyin: (0,0) noktasına, 8 kenarlı, 30 br çapında bir çokgen çizin

Draw tool bar

Command : polygon

Draw menü - Polygon

 

5.10 Dikdörtgen

 

Rectangle çapraz iki köşesi verilen dikdörtgeni çizmek için kullanılan bir komuttur.

Chamfer seçeneği ile diktörtgen köşeleri “pah” lı çizilebilir.

Fillet seçeneği ile diktörtgen köşeleri “yuvarlatılmış” çizilebilir.

Draw tool bar

Command : rectangle

Draw menü - rectangle

 

5.11 Yay

 

Arc yay çizmek için kullanılan bir komuttur.En sık kullanılan biçimi 3 nokta kullanarak

yay’ı oluşturmaktır.

Draw tool bar

Command : arc

Draw menü - Arc

 

24

 

 

 5.12 Elips

 

ELIPS elips çizmek için kullanılan bir komuttur.

Draw tool bar

Command : ellipse

Draw menü - ellipse

 

5.13 Elips kullanarak yay çizmek

 

Çizilen elipsin bir kısmını silerek kolaylıkla bir yay üretmeye yarayan bir komuttur.

Draw tool bar

Command :

Draw menü -

 

5.14 Yazı içeriklerini tek bir hamlede değiştirmek

 

Özellikle paremetrik değişen yazı içeriklerinde kullanılan bir komuttur.

Standart tool bar

Command : find

Edit menü – Find..

find text string: bulunacak kelime(ler)

replace with: bulunan kelimeler ile değiştirilecek kelime(ler)

Replace all: işlemi seçili alana uygular:*kendiniz deneyin: ornek5’de bodrum kat tavanı kalıp planını kullanarak, 1. kat tavanı kalıpplanı oluşturun.

 

25

 

6.1 Ölçülendirme

Ölçülendirme, yapılan bir çizimin, resim kurallarına göre boyutlarını belirtmektir.

Ölçülendirme işlemi, AutoCAD’in getirdiği kolaylıklarla can sıkıcı bir hal almaktan

çıkmıştır.Ölçülendirme komutlarının bulunduğu araç çubuğunun ismi DIMENSION ‘ dır.AutoCAD’de 3 temel ölçülendirme vardır.

• Linear(doğrusal),

o Horizantal(yatay) / Vertical (düşey)

o Aligned(hizalı)

o Ordinate(ordinat)

o Baseline(tabana dayalı)

o Continued(sürekli)

o Quick(hızlı)

• Radial(çap,yarıçap)

• Angular(Açısal)

Kendiniz deneyin: Sürekli ölçü kullanmadan önce, linear bir ölçü kullanın veya

kullanılmış bir linear ölçü seçin.

Kendiniz deneyin: Quick ölçü işlemi ile Ornek5’deki aksları fence ile seçin ve

ölçülendirin.

Figure 6.1 de ölçülendirme tipleri görülmektedir.

 

26

 

6.1.1 Ölçülendirme stili oluşturulması

 

Ölçülendirmeye başlamadan önce ölçülendirme standardı seçilmelidir. Ölçülendirme stiliiçin şekil 6.2’deki gibi bir dialog kutusu karşınıza gelecektir.

Dimension araç çubuğu

Command : ddim

Dimension menü – Style...

 

27

 

New ile yeni bir ölçülendirme stili yaratabilirsiniz. Modify ile var olan bir stilini

değiştirebilirsiniz. Set Current ile sol tarafta seçtiğiniz ölçü sitilini aktif yapabilirsiniz.

Bir stil yaratırken/düzenlenirken şekil 6-2/3/4/5 deki dilaog(lar) karşımıza gelir.

Dialog kutusunda yapılan tüm değişiklikler sağ üst köşedeki ön görünüm penceresindengörülebilir.

 Dimension Lines: Ölçü çizgilerinin şekli,rengi vs... ayarlanır

Extension Lines: Ölçü çizgilerinin uzatma çizgileri ile ilgili ayarlar yapılır.

Arrowheads : Ölçü çizgilerinde kullanılacak, başlık okları ile ilgili ayarlar yapılır.

 

28

 

Text Apperance: Ölçü yazısı için layer/renk/yükseklik gibi ayarlar yapılır.

Text Placement: Ölçü yazısının, ölçü çizgisi, üstündeki yerleşimi ile ilgili ayarlar yapılır.

Text Alignment : Ölçü yazısının, ölçü çizgisi ile olan hizası ile ilgili ayarlar yapılır.

 

29

 

Fit options: Eğer ölçü yazısı ölçü çizgisinden büyükse ne yapılcağına karar verir.

Text Placement: Eğer text daha önceden belirlenmiş durumda değilse ne yaplacağına karar

verilir.

şekil 6.5

Primary Units: Ölçülendirme hassasiyetiyle ilgili ilgili ayarlar primary units kısmında

yapılır.

Prefix/Suffix: Ölçülerin sonuna hangi son/ön ek gelecek buna karar verilir.

Kendiniz deneyin; Suffix kısmına “cm” yazın.

 

30

 

 

 7. Bloklar

 

Çizimler sırasında bazı nesneleri, bir şablon gibi defalarca kullanmamız gerekebilir.Bu

yüzden çizim sırasıda sıkılıkla kullanılan nesneler blok yapılır. Bloklanan tüm nesneler tek bir

nesne gibi kabul edilir.Dikkat edilmesi gereken nokta; bloklu şekiller üstünde düzenleme

yapılamaz.

 

7.1 Blok nesneler oluşturma

 

AutoCAD 2002’de blok oluşturma için kullanışlı bir dialog kutusu vardır.(şekil 7-1 )

Draw araç çubuğu

Command : block,bmake

Draw menü – Block...

Şekil 7-1

Name : Blok ismi verilir.

Base point: Blok’un tutma noktası verilir.

Objects: Bloklanacak nesneler belirtilir.

Description: Blokla ilgili acıklayıcı yazılır.

 

31

 

 7.2 Blok nesneleri kullanma

 

AutoCAD 2002’de bloklu nesnelerin çağırılması şekil 7-2 deki dialog kutusu kullanılır.

Draw araç çubuğu

Command : Insert

Insert menü – Blok...

Şekil 7-2

Name : Çağırılacak blok ismi.

Insertion Point: Çağırılan bloklu şeklin çizimde nereye konacağı belirlenir.

Scale: Çağırılan bloklu şeklin ölçeklendirme katsayıları belirler.

Rotation : Çağırılan bloklu şeklin dönme açısı belirlenir.

 

7.3 Bloklu nesneleri tekrar kullanmak üzere dosyaya yazmak

 

Çiziminizdeki bazı şekiller, başka çizimlerde yeniden kullanılmak üzere dosyaya

kaydedilmek istenebilir. Dosyaya yazılmış bloklu bu şekiler yine “insert “ işlemi ile tekrar

çağırılablir. Bu işlem için şekil 7-2’deki browse butonu kullanılır.

Yok

Command : wblock

“Wblock dialog kutusu” şekil 7- 3 de gösterilmiştir.

 

32

 

 

Source : Dosyaya kaydetmek üzere hangi şekillerin seçileceği, bloklu şeklin neresinin

referans olacağı gibi özellikler belirlenir.

FileName: Kaydedilecek blok’un dosya ismi verilir.

Location: Dosyanın diskte nereye yazılacağı belirlenir.

*Kendiniz deneyin: Konu 5.6 ‘da anlatılan copy/paste ve konu 7 ‘de blok kavramlarından

hangisi daha kolay,farkları ne, inceleyin?

 

33

 

8. Çizici Ayarları

 

Çizim için iki temel ayar vardır .

• Kalem kalınlığı

• Ölçek

Bu ayarların hepsi AutoCAD’in file menüsünde Plot seçeneği ile yapılabilmektedir.

 

Plot Configuration : Hangi plotter’ın kullanılacağı seçilir. Seçilen plotter’a ait özellikler

properties butonu ile ayarlanabilir.

Plot style table (pen assignment) : Kalem kalınlıkları atama işlemi, edit butonu ile yapılır.

Yeni bir kalem kalınlığı tablosu tanımlanmak isteniyorsa New butonuna basılır. Şekil 8-1 ‘de

sağda kalem kalınlıklarının atandığı “table editor” dialog kutusunu görülüyor.Kırmızı renk’e

5 kalem kalınlığı atanmıştır.

 

34

 

Paper Size: Kağıt seçimi yapılır. Çekmece kutusunda seçilen ploter’ın desteklediği kağıt

tipleri listelenir.

Plot Area: Çizdirilecek alan tanımlanır.

• Limits: Komutu ile tanımlanan alan çiziye gönderilir.

• Extends: Tüm çizim, çiziciye gönderilir.

• Display: Ekrandaki o anda görülen çizim, çiziciye gönderilir

• Window : Köşe noktaları belirlenecek bir pencere içinde kalan çizim çizdirilir.

Drawing Orientation:Kağıtın nasıl kullanılacağını gösterir(yatay veya düşey)

Plot Scale :Bu güne kadar çizimleri bir-bir yaptık.Dikkat edilecek olursa AutoCAD çizim

çıktısı alma işleminde mm kullanmaktadır. Ohalde basit bir hesap yapabiliriz.

• Çalıştığımız ölçeği cm olarak kabul ettik.

• Bu durumda 5m bir bina elamanını, 500 birim çizdik(yani 500cm)

• Amacımız bu çizimin 1/50 çıktısını almak.

 

35

 

Eğer bu elamanımızı mm düşünüp çizseydik (AutoCAD çizim çıktısında

değiştirilmediği sürece mm kullanır), 5000 birim olarak çizecektik yani 500 * 10

olacaktı.

• Bu durumda ölçeğide 10 ile çarpmamız gerekir.Yani artık 1/50 değil 1/5

kullanmalıyız.

• O halde; cm düşünülerek bire- bir çizilmiş çizimlerin çizim çıktısı alınırken

o Amacımız 1/50 ise1/5 kullanmalıyız.

o Amacımız 1/20 ise 1/2 kullanmalıyız.

o Amacımız 1/100 ise 1/10 kullanmalıyız.

Full preview: Çizim tüm ayrıntıları ile ekranda görüntülenir.

Partial preview: Çizim alanı mavi ile, kağıt alanı ise kırımızı ile ifade edilmiştir. Bu

görünüm ile çizim sınırlarının kağıt sınırlarındaki son durumu görülmektedir.